Đề bài: Anh/Chị hãy viết bài văn – bàn luận về câu nói của Giêm A-len: “Con người ta sớm muộn gì cũng nhận thấy rằng chính họ là người làm vườn cho tâm hồn và là đạo diễn cho cuộc đời họ”.
Dàn ý Nghị luận về câu nói của Giêm A-len: Người làm vườn cho tâm hồn và là đạo diễn cho cuộc đời họ
1. Giải thích:
*Chính họ là người làm vườn cho tâm hồn: cách diễn đạt giàu hình ảnh về khả năng tự giáo dục, là trách nhiệm của mỗi người đối với quá trình hình thành, hoàn thiện nhân cách bản thân.
*Chính họ là đạo diễn cho cuộc đời họ: cách nói hàm súc về khả năng làm chủ cuộc đời của mỗi cá nhân.
*Con người ta sớm muộn gì cũng nhận thấy chính họ…: khẳng định mỗi con người đều có khả năng tự nhận thức, tự giáo dục bản thân.
*Câu nói giúp mỗi người nhận ra được chính mình (Ta là ai? Ta đang ở đâu? Ta cần đi đến đâu?). Làm thế nào để thành công, hạnh phúc; nhưng không làm phương hại đến người khác, cộng đồng. Mỗi người sẽ tự quyết định nhân cách và cuộc đời mình.
2. Bàn luận:
– Câu nói trên đúng nhưng chưa đủ vì: cuộc đời, quá trình hình thành nhân cách của mỗi người không chỉ chịu tác động của nhiều yếu tố chủ quan: (vốn sống, sự hiểu biết, bản lĩnh, nghị lực, ước mơ, khát vọng, niềm đam mê, năng lực tự nhận thức, tự giáo dục… Đây là yếu tố đóng vai trò quan trọng có tính quyết định) mà còn chịu tác động không kém phần quan trọng của những yếu tố khách quan: gia đình, nhà trường, xã hội…
* Để trở thành người làm vườn, là đạo diễn của tâm hồn, của cuộc đời mình, mỗi cá nhân cần:
– Nhận thức đúng và trúng về chính mình (điều này không phải dễ).
– Chủ động trang bị cho mình những hành trang cần thiết:
– Hoạch định, phác thảo những việc cần làm.
– Tự bồi dưỡng kiến thức, phẩm chất, năng lực cho bản thân.
* Khi làm chủ được cuộc đời mình, con người ta dễ dàng hòa nhập và đứng vững trên đường đời để đi đến thành công…
3. Bài học đích đáng cho bản thân.

Bài văn mẫu Nghị luận về câu nói của Giêm A-len: Người làm vườn cho tâm hồn và là đạo diễn cho cuộc đời họ
Mỗi người sinh ra và lớn lên đều trải qua một hành trình dài để hình thành nhân cách, tri thức và giá trị bản thân. Quá trình ấy không tự nhiên mà đến, mà chính bản thân mỗi người là người vun trồng, chăm sóc tâm hồn, rèn luyện đạo đức và phát triển năng lực của mình. Giêm A-len đã khái quát một chân lý sâu sắc: “Con người ta sớm muộn gì cũng nhận thấy rằng chính họ là người làm vườn cho tâm hồn và là đạo diễn cho cuộc đời họ”. Câu nói ấy nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm cá nhân, rằng cuộc đời không do người khác quyết định mà do chính chúng ta chủ động tạo dựng.
Cuộc sống là một hành trình dài từ khi ta còn nhỏ đến lúc trưởng thành. Từ những bước đi đầu tiên trên ghế nhà trường, việc học tập, rèn luyện và tích lũy kiến thức chính là cách mỗi người chăm sóc “vườn tâm hồn” của mình. Khi lớn lên, những quyết định trong học tập, công việc, mối quan hệ xã hội đều phản ánh khả năng đạo diễn cuộc đời của mỗi cá nhân. Như vậy, Giêm A-len muốn nhấn mạnh rằng sự trưởng thành, thành công và hạnh phúc đều bắt nguồn từ nỗ lực và ý thức tự giác của mỗi con người. Không ai có thể sống thay hay làm thay cho chúng ta, và cũng không ai có thể định đoạt giá trị tâm hồn của chính chúng ta ngoài bản thân mình.
Trong thực tế, có nhiều tấm gương minh chứng cho triết lý này. Chủ tịch Hồ Chí Minh, một mình bôn ba ngoài hải ngoại, tự học hỏi, rèn luyện bản thân và tìm con đường cứu nước. Nếu không phải chính Bác tự đặt ra trách nhiệm và phấn đấu, liệu con đường cứu nước có thành công? Hay như nhà giáo Nguyễn Ngọc Kí, khiếm khuyết tay nhưng bằng nghị lực phi thường, ông đã tự học viết bằng chân, vượt qua khó khăn để trở thành tấm gương sáng về ý chí và tinh thần tự lập. Những con người ấy đã biết chăm sóc “vườn tâm hồn” và tự đạo diễn cuộc đời mình, từ đó đạt được thành công và tạo ảnh hưởng tích cực cho xã hội. Ngược lại, những người sống thụ động, phụ thuộc, không tự nỗ lực sẽ mãi chôn vùi cơ hội của chính mình và khó đạt được hạnh phúc thực sự.
Ý nghĩa sâu xa của câu nói còn nằm ở việc mỗi người phải chủ động trau dồi bản thân cả về kiến thức, đạo đức lẫn kỹ năng sống. Là học sinh, chúng ta cần tận dụng thời gian học tập, rèn luyện, tham gia các hoạt động xã hội để phát triển toàn diện, hình thành những phẩm chất tốt đẹp, biết yêu thương và chia sẻ với cộng đồng. Chỉ khi đó, chúng ta mới thực sự làm chủ cuộc sống, xây dựng tương lai theo ý mình và nuôi dưỡng tâm hồn giàu đẹp.
Câu nói của Giêm A-len là một lời nhắc nhở quý giá: mỗi người đều có quyền và trách nhiệm làm chủ cuộc đời mình. Hãy biết chăm sóc vườn tâm hồn, kiên trì rèn luyện và hành động tích cực để cuộc sống trở nên ý nghĩa và trọn vẹn. Khi mỗi cá nhân nhận thức và thực hiện điều đó, họ không chỉ thay đổi chính mình mà còn góp phần làm cho xã hội trở nên nhân văn và tốt đẹp hơn.
