Đề bài: Trình bày suy nghĩ của anh/chị về vấn đề được gợi ra trong đoạn thơ Anh sợ vật giá leo thang…
Anh sợ vật giá leo thang nhưng cũng lo vầng trăng không mọc nữa đêm rằm
Hay sợ trăng đã mọc rồi mà đầu anh vẫn cúi
Bởi trái tim mình đã thành đá tảng rêu phong.
(Trích Cỏ hoa cần gặp, Đỗ Trung Quân, thivien.net)
Bài làm Nghị luận trình bày suy nghĩ về vấn đề được gợi ra trong đoạn thơ Anh sợ vật giá leo thang…
1. Mở bài:
-
Giới thiệu vấn đề: Cuộc sống hiện đại đặt con người trước nhiều lo toan, vừa lo về vật chất, vừa băn khoăn về những giá trị tinh thần.
-
Giới thiệu đoạn thơ và nội dung gợi mở: Đoạn thơ “Anh sợ vật giá leo thang…” của Đỗ Trung Quân phản ánh nỗi lo lắng vừa về đời sống vật chất, vừa về sự vô cảm, thiếu rung cảm trước cái đẹp.
-
Nêu vấn đề nghị luận: Con người cần cân bằng giữa đời sống vật chất và tinh thần để sống trọn vẹn, giàu cảm xúc và ý nghĩa.
Cuộc sống hiện đại luôn đặt con người trước nhiều lo toan, vừa lo về vật chất, vừa băn khoăn về những giá trị tinh thần. Đoạn thơ “Anh sợ vật giá leo thang…” của Đỗ Trung Quân đã khắc họa sống động nỗi lo âu ấy, khi con người vừa sợ cơm áo gạo tiền, vừa lo trái tim trở nên chai sạn, vô cảm trước cái đẹp. Qua đó, tác giả nhắc nhở chúng ta cần ý thức cân bằng giữa đời sống vật chất và tinh thần để sống trọn vẹn, ý nghĩa.
2. Thân bài:
a. Giải thích:
– Vật giá leo thang: đời sống vật chất ngày càng khó khăn, cuộc sống trở nên chật vật.
– Vầng trăng không mọc nữa đêm rằm: sự biến mất của cái đẹp, sự thiếu vắng của những giá trị tinh thần.
– Trăng đã mọc mà đầu anh vẫn cúi – trái tim thành tảng đá rêu phong: cái đẹp hiển hiện nhưng con người không nhận ra, không xúc động; sự thờ ơ, vô cảm của con người trước cái đẹp, trước những giá trị cao quý trong đời sống.
=> Vấn đề cần nghị luận: con người đang phải đối mặt với nhiều nỗi lo và sợ : sợ đời sống vật chất ngày càng khó khăn; lo trước sự biến mất của cái đẹp, sự thiếu vắng của những giá trị tinh thần; sợ trái tim con người ngày càng trở nên lạnh lùng vô cảm,…
b. Bàn luận:
– Sợ vật giá leo thang nhưng cũng lo vầng trăng không mọc nữa đêm rằm:
+ Vật giá leo thang, đời sống vật chất ngày càng khó khăn là điều con người không thể không lo lắng, quan tâm. Cơm áo gạo tiền là những vấn đề liên quan trực tiếp đến đời sống con người và sự tồn sinh của xã hội.
+ Vầng trăng không mọc nữa đêm rằm – cái đẹp, giá trị tinh thần liên quan đến chất lượng cuộc sống, ý nghĩa của sự tồn tại. Chiều kích tâm hồn của con người sẽ được mở rộng khi có sự tồn tại của cái đẹp và thức nhận về giá trị của cái đẹp. Đời sống sẽ trở nên cằn cỗi nếu thiếu vắng đi những giá trị tinh thần.
=> Con người cần cân bằng giữa đời sống vật chất và tinh thần, giữa thực tại đầy những lo toan và những mộng mơ, phút giây lắng lòng trước vẻ đẹp của cuộc đời.
– Sợ đầu vẫn cúi, sợ trái tim thành đá tảng rêu phong khi trăng đã mọc:
+ Khi “đầu cúi, trái tim thành đá tảng rêu phong” tức là lúc con người trở nên thờ ơ, không còn quan tâm đến mọi thứ quanh mình, không còn biết rung động trước cái đẹp, trước những giá trị tinh thần.
+ Đá tảng rêu phong gợi độ dài về thời gian, khi con người quá mải mê với những lo toan vật chất, những toan tính thực dụng mà đánh mất mọi rung cảm trong đời sống. Đó không còn là vấn đề cá nhân, mà là sự nhức nhối đáng báo động của cả cộng đồng xã hội.
=> Mỗi người cần có ý thức bồi đắp tâm hồn, nuôi dưỡng những rung cảm thẩm mĩ, biết yêu thương, chia sẻ.
– Biết rung động trước vầng trăng đêm rằm, nhưng cũng không mải mê chìm đắm vào những mộng mơ, những điều hư ảo xa vời mà lãng quên những ngổn ngang, bộn bề, gai góc của đời sống.
– Biết sợ hãi lo âu trước những vấn đề của đời sống và nguy cơ tàn hoại của những giá trị tinh thần là điều đáng trân trọng ở mỗi người, nhưng sẽ đáng quý hơn khi con người biết vượt lên nỗi sợ để nuôi dưỡng tâm hồn, hoàn thiện bản thân.
(Thí sinh cần chọn dẫn chứng phù hợp, lập luận thuyết phục)
c. Bài học
– Nhận thức rõ ý nghĩa của việc theo đuổi những giá trị vật chất và quan tâm đến những giá trị tinh thần trong đời sống.
– Định hướng hành động của bản thân để hướng tới một cuộc sống tốt đẹp và ý nghĩa, có sự cân bằng hài hòa giữa các giá trị.
3. Kết bài:
-
Khẳng định giá trị nhận thức: Mỗi người cần ý thức nuôi dưỡng tâm hồn, biết trân trọng giá trị tinh thần song song với việc lo toan vật chất.
-
Bài học rút ra: Biết cân bằng và vượt qua nỗi lo sẽ giúp con người sống đầy đủ, sâu sắc, đồng thời góp phần xây dựng xã hội nhân văn, giàu lòng trắc ẩn.
Đoạn thơ nhắc nhở mỗi người về tầm quan trọng của sự cân bằng giữa vật chất và tinh thần. Con người cần biết lo lắng, chuẩn bị cho đời sống vật chất, nhưng đồng thời cũng phải nuôi dưỡng tâm hồn, trân trọng cái đẹp và rung cảm tinh thần. Khi vượt lên nỗi sợ hãi, biết yêu thương và quan tâm, mỗi người sẽ sống trọn vẹn, ý nghĩa và góp phần xây dựng một xã hội giàu giá trị nhân văn.
